Halvetilik 40 cemaat doğurdu

14. yüzyılda İran-Afganistan bölgesinde doğan Halvetilik, zikirleri gizli olduğu için diğer tarikatlardan ayrılıyor. Kurucusu Ömer Halveti olan sünni tarikat, Türkler arasında en yaygın tarikatların başında geliyor. Bu tarikatın bir başka özelliği de en çok kol ve şubeye sahip olması. Önce Cemaliye, Şemsiye, Rüşeniye ve Ahmediye olmak üzere dört ana kola ayrıldı, bu ana kollardan yaklaşık 40 alt kol çıktı.

EN ÜNLÜSÜ CERRAHİLER
Bugün en ünlü Halveti cemaati Cerrahiler. Adını kurucusu Nureddin Muhammed ibni Abdullah er-Rumi el İstanbuli el Cerrahi'den aldı. İstanbul'un en yaygın cemaati olan Cerrahilik, Osmanlı padişahlarının da ilgisiyle büyüdü. İlk tekkeyi Padişah III. Ahmet yaptırdı. III. Ahmet dışında, III. Mustafa, II. Mahmut ve Abdülmecit de Cerrahi tarikatından. Günümüzde varlığı Türkiye dışında ABD, Kanada, Güney Amerika, Avustralya ve çeşitli Avrupa ülkelerinde süren Cerrahiler'den başka sayıları az da olsa Uşşakiler, Şabaniye ve Muhammediye gibi Halveti cemaatleri de var.




Cerrahilik tarikatı, başta Amerika ve Kanada olmak üzere dünyanın birçok yerinde kendisine yeni müridler buluyor. Amerika'daki dergâhlar içinde en bilineni New York'ta. Şeyhi ise Tosun Baba.

Cerrahi Tarikatı yurtdışında özellikle Amerika'da da faaliyetlerini sürdürüyor. Amerika'daki Cerrahi şeyhlerinin en önemlisi Tosun Baba. "Bu dergaha girmek için ölmeden ölmeyi bilmek lazım. Yani, dünyaperestliğini dergahın kapısında bırakıp içeri girenler derviş olabilir. Böylece Allah'ın nuruyla yaşanabilir" sözleri ona ait. İşte bu sözler, New York'taki Cerrahi Dergahı'nın Şeyhi Tosun Baba'ya ait. Tosun Bayrak, bu sözleri İngilizce olarak tüm toplantılarda çoğunluğu Amerikalılar'dan oluşan tarikat üyelerine söylüyor. New York Üniversitesi Sanat Bölümü'nde ders veren Tosun Baba, Amerikalılar tarafından oldukça tanınıyor ve çok sayıda Amerikalı müridi var. Çünkü Vietnam Savaşı sırasında, protesto için birBilyeyi Japonla yapıştırdılar askeri aracın arkasına kasap çengelleriyle bir morgdan aldığı ceset parçalarını asmış. Bosna Savaşı'nı protesto için birçok sivil toplum hareketinde aktif olarak çalışmış. 1968 yılından itibaren tarikat faaliyetlerini sürdüren Tosun Baba, Türkiye'de de sanat çevreleri tarafından bilinen bir isim.

KİLİSELERDEN GELİYORLAR
Tosun Baba, bugün Batı New York'taki dergahında Amerikalıların her türden sorularını yanıtlayarak sıkıntılarını paylaşıyor. Toplantılara, çevredeki kiliselerden, havralardan da temsilciler, gruplar katılıyor. ABD'li dervişler, Türkçe ilahilerle kendilerinden geçiyor. Üstelik bu grup arasında papazlık ve hahamlıktan gelip müslüman olan dervişler de dikkat çekiyor.

KALİFORNİYA'DA ŞEYH RAGIP
California'daki Cerrahi Dergahı'nın başında da Şeyh Ragıp bulunuyor. Şeyh Ragıp aslında bir Amerikalı. Musevi olarak doğan ve yıllar sonra Müslüman olan Prof. Dr. Robert Frager o. Psikoloji profesörü olan ve 'Ben Ötesi Psikoloji' üzerine çalışmalar yapan Şeyh Ragıp, 20 yıldır Cerrahi Tarikatı'nın üyesi. Eşi Türk olan Şeyh Galip, aynı zamanda California'daki "The Institute Of Transpersonal Pyschology/ Ben Ötesi Psikoloji Enstitüsü" nün kurucusu. Harvard'da sosyal psikoloji üzerine doktora yapan Şeyh Galip, yine Harvard ve ve UC Berkeley'de psikoloji dersleri vermiş. Çok sayıda ruhani liderle tanıştığını söyleyen Şeyh Ragıp, Cerrahi Tarikatı'nın lideri Muzaffer Ozak ile tanışmasını ise şu sözlerle anlatıyor: "Bir gün odamda telefonla konuşurken, kapım hafif aralıktı ve hiç tanımadığım, sakallı bir adam içeri girdi. Gözlerime baktı ve benim için zaman orada durdu. Sanki zihnimi okuyordu..."

İTALYA'DA GABRIEL MANDEL
İtalyan profesör Gabriel Mandel'in Mevlana ile tanışması ise yaklaşık 30 yıl öncesine dayanıyor. 20 yıl önce Müslüman olan ve daha sonra Cerrahilik ile tanışanlardan biri olarak bilinen Mandel, İtalya'da konferans, sempozyum gibi çeşitli toplantılarla tasavvuf öğretilerini anlatmaya çalışıyor. İtalya'da 10 ayrı yerde merkezi olan tarikatın içinde profesörlerden, ressamlara, doktorlardan kimyagerlere, yazarlardan itfaiyecilere kadar birçok farklı meslekten üye bulunuyor. Gruba 11 Eylül'den sonra İtalya'daki kiliselerin, "Bize dininizi anlatın" teklifi yaptığı, daveti geri çevirmeyen İtalyan Müslümanlar'ın da kilise kilise dolaşarak İslam'ı anlattığı konuşuluyor. Cerrahiler'in Kanada'nın Toronto kentinde bulunan dergahı da müridlerce dolup taşıyor. Bir web sitesine sahip olan tarikatla ilgili fotoğraflar bu sitede yayınlanıyor.